Từ lâu nay tam thất được coi là một loại dược liệu quý hiếm, tam thất thường được trồng ở vùng cao và phải mất nhiều năm mới có thể thu hoạch, trong tam thất có chứa nhiều chất bổ dưỡng có công dụng điều trị nhiều loại bệnh.
Hoa tam thất cũng rất quý, nó có tác dụng điều trị rất nhiều loại bệnh. Tuy vậy nhiều người vẫn chưa biết đến loại hoa này có công dụng như thế nào và cách sử dụng ra sao. Trong bài viết này chúng tôi sẽ chia sẻ toàn tập về hoa tam thất. Mời các bạn cùng theo dõi.
Danh mục
1. Giới thiệu hoa tam thất
Hoa tam thất là một loại hoa được hái từ cây tam thất. Cây tam thất thuộc họ cây cuồng cuồng. Toàn bộ cây tam thất đều có thể sử dụng làm thuốc chữa bệnh, vì thế mà hoa tam thất cũng không phải ngoại lệ.
Hoa tam thất có màu xanh lục hơi nhạt, đường kinh hoa vào khoảng 4-6cm. Lâu nay mọi người thường hay nhầm lẫn giữa hai loại hoa tam thất và nụ tam thất. Nụ hoa tam thất nhỏ hơn rất nhiều so với hoa tam thất, phần đài hoa đến nhuỵ hoa rất mỏng. Hoa tam thất là tập hợp của rất nhiều nhuỵ hoa kết hợp lại với nhau. Hoa tam thất nở vào mùa thu tầm đầu tháng 7 và cuối tháng 9.
Người ta thu hoa tam thất vào dịp mùa hoa nở rộ nhất, hoa sẽ được sấy khô, bảo quản và sử dụng. Vào giai đoạn hoa nở, hầu như cây tam thất sẽ được thu hoạch toàn bộ các bộ phận để sử dụng. Cây tam thất được trồng nhiều ở những vùng cao và khô như Sapa, Lai Châu, Điện Biên,… Ngoài công dụng làm thuốc, hoa tam thất còn được sử dụng như một loại rau ăn hàng ngày trong bữa cơm của người dân nơi đây. Hoa tam thất sau khi được thu hoạch về sẽ được phơi khô hoặc sấy khô để sử dụng dần.
2. Tìm hiểu về công dụng của hoa tam thất
2.1 Tam thất có công dụng gì?
Gọi đây là tam thất bởi vì quá trình từ gieo hạt đến lúc ra hoa phải mất 3 năm, muốn thu hoạch được củ phải mất đến 7 năm. Thông thường một cây tam thất có rất ít hoa và không phải mùa nào cũng có hoa nên hoa tam thất rất quý, hiếm, đắt tiền và dễ bị làm giả. Người sử dụng cần lưu ý khi lựa chọn hoa tam thất, không nên lựa chọn sản phẩm không rõ nguồn gốc, sản phẩm quá rẻ hoặc được nghiền thành bột mịn.
Theo một số nghiên cứu và thí nghiệm y học cho thấy trong tam thất có chứa nhiều Saponin có tác dụng tăng sức đề kháng, tăng khả năng hoạt động, điều hoà huyết áp và cải thiện nội tiết.
Theo Đông y, tam thất có vị ngọt, đắng, tính ấm, đi vào kinh can, vị. Tam thất có tác dụng giảm đau, chống ứ huyết. Tam thất thường được dùng trong các trường hợp nôn ra máu, chảy máu cam, đi lị ra máu, băng huyết, tiêu thũng. Đặc biệt đây là vị thuốc quan trọng trong điều trị các vết thương ngoài da do dao đâm, vết thương đụng dập.
Hoa tam thất đã được nghiên cứu và ghi chép trong nhiều tư liệu y học. Theo Trung dược đại từ điển xuất bản năm 1977, hoa tam thất vị ngọt tính mát, tác dụng thanh nhiệt, bình can, hạ áp, trị tăng huyết áp, hoa mắt, đau đầu, ù tai, viêm họng cấp. Theo sách Trung Hoa bản thảo xuất bản năm 1999, nghiên cứu trên động vật cho thấy hoa tam thất có tác dụng ức chế thần kinh trung ương, giãn mạch ngoại vi, hạ huyết áp trong thời gian ngắn, tác dụng kháng viêm.
Ngoài ra theo kinh nghiệm của nhiều thầy thuốc thì hoa tam thất còn có tác dụng an thần, sáng mắt, giảm béo, giảm mỡ máu, chống ung thư, tăng cường hệ miễn dịch và tăng cường sức đề kháng,…
Một số công dụng chính của Hoa tam thất:
Trị đau đầu, mất ngủ – cân bằng sức khoẻ
Theo một số sách ghi chép lại rằng hoa tam thất được xem như một loại thảo dược quý hiếm, có công dụng điều trị mất ngủ rất hiệu quả. Hoa tam thất tốt là vậy nhưng cũng không nên lạm dụng sử dụng quá nhiều và sử dụng trong một thời gian dài.
Trong thành phần hoa tam thất có chứa Saponin ginsenoid, thuộc nhóm RB, đây là chất có tác dụng kích ứng trực tiếp vào khu thần kinh trung ương, giúp cải thiện tuần hoàn máu, an thần, ổn định thần áp. Từ đó giúp dễ dàng chìm vào giấc ngủ, cơ thể được cân bằng hơn rất nhiều.
Trước khi đi ngủ, uống một ly trà hoa tam thất, sẽ giúp có một giấc ngủ ngon lành hơn, sâu hơn. Tinh thần từ đó cũng sảng khoái, thoải mái hơn, loại bỏ stress, mệt mỏi, ngủ ngon hơn.
Hỗ trợ giảm cân hiệu quả
Hoa tam thất có tác dụng giúp điều hòa, làm giảm lượng cholesterol trong máu, đồng thời điều chỉnh lượng mỡ trong cơ thể không vượt mức quá cho phép khiến cơ thể bị béo phì. Dùng trà hoa tam thất hàng ngày cũng sẽ giúp cơ thể được trao đổi chất tốt hơn, thanh lọc cơ thể, từ đó giúp quá trình giảm cân được tốt hơn.
Giúp điều hoà huyết áp
Huyết áp cao là chứng bệnh thường gặp phải ở người già, nguyên nhân vì chức năng tim mạch đang dần yếu đi khiến cơ thể thường không ổn định về lượng đường huyết cũng như huyết áp. Công dụng của hoa tam thất là giúp điều hoà huyết áp và chống đột quỵ. Hoa tam thất không làm huyết áp giảm nhanh nhưng sẽ làm huyết áp giảm dần, ổn định huyết áp.
Hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân tiểu đường
Hoa tam thất có thành phần là các hoạt chất giúp cân bằng lượng đường huyết trong cơ thể, ngăn ngừa các biến chức phức tạp, gây ảnh hưởng cũng như nguy hiểm đến cơ thể. Hoa tam thất không chứa đường glucozo vì thế nó rất tốt cho những bệnh nhân bị tiểu đường.
Hỗ trợ điều trị các bệnh về gan
Với công dụng giải độc gan, hỗ trợ gan giải độc tốt hơn, ngăn ngừa tổn thương ở gan. Giúp chức năng của gan được tăng cường nhiều hơn. Góp phần phòng tránh một số bệnh như: gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan…
Ngăn ngừa bệnh tim mạch
Hoạt tính có trong hoa tam thất giúp cơ thể chống lão hóa da, giúp việc lưu thông máu được tốt hơn. Giúp da luôn hồng hào, mịn màng. Hoa tam thất giúp ổn định lượng nước trên da, giúp da luôn được cấp nước đầy đủ, bảo vệ da khỏi những kích ứng, dị ứng không đáng có. Việc thải độc, giải độc gan tốt giúp cho cơ thể được ổn định, ngăn ngừa tình trạng thải độc qua da gây vàng da hay da xấu.
Hoa tam thất giúp ổn định lượng mỡ thừa trong cơ thể. Giúp ngăn ngừa tinh trạng béo phì, thừa mỡ trong cơ thể. Sử dụng tam thất cho việc làm đẹp đúng thật là sự tuyệt vời khi vừa tốt cho sức khỏe, vừa đẹp cho da, vừa giữ dáng.
3. Sử dụng hoa tam thất như thế nào là tốt?
Cách chọn Hoa tam thất khô
Một lưu ý là chất lượng hoa tam thất ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng loại trà mà bạn đang uống, chính vì thế việc lựa chọn Hoa tam thất là rất quan trọng. Nên lựa chọn những hoa to, màu còn nguyên mới, không được chọn loại hoa đã ngả màu, ẩm mốc,…
Nguyên liệu và dụng cụ pha
- 2-4g nụ hoa tam thất khô (khoảng 1 nhúm tay nhỏ cho mỗi uống)
- Ấm pha trà (có thể chọn ấm sành, sứ hoặc thủy tinh tùy sở thích)
- 300ml nước sôi
Cách pha trà hoa tam thất
Tráng trà (làm sạch): Cho nụ tam thất vào ấm, cho 100ml nước sôi vào chế, lắc nhẹ rồi đổ nước đó đi.
Pha trà: Cho 200ml nước sôi vào ấm, tưới đều lên sao cho nụ hoa bị ngập đầy, đợi 10 phút là có thể uống được.
4. Giải đáp một số câu hỏi về hoa tam thất
Uống hoa tam thất có nóng không?
Nhiều người hỏi rằng liệu uống nhiều hoa tam thất có nóng không?
Trả lời: hoa tam thất có vị ngọt, tính mát, an thần tốt, không nóng mà còn có thể thanh nhiệt và giải độc rất tốt.
Đối với người có cơ địa không quá nóng, không quá lạnh thì tam thất giúp thanh nhiệt rất tốt. Tam thất phù hợp với mọi lứa tuổi cả người già và người trẻ. Hoa tam thất còn giúp cân bằng âm dương của tế bào, hỗ trợ trao đổi chất và tăng cường chức năng cho các cơ quan trong hệ thống miễn dịch.
Người bệnh huyết áp thấp sử dụng hoa tam thất được không?
Bệnh huyết áp thấp nguyên nhân chính là do không đủ dinh dưỡng và oxy cung cấp cho các cơ quan quan trọng, do lực của máu tác động lên thành động mạch để đưa máu tới các cơ quan quan trọng. Khi bị huyết áp thấp, người bệnh thường mất ngủ, suy nhược cơ thể, …
Vậy huyết áp thấp có uống được hoa tam thất không? Câu trả lời là hoa tam thất lại rất hữu ích đối với những bệnh nhân này bởi vì:
Hoa tam thất có tác dụng bồi bổ, đặc biệt bổ máu. Đây là một trong những loại bổ máu hàng đầu trong đông y. Hoa tam thất thúc đẩy tuần hoàn máu, làm tan máu đông, ngăn ngừa chảy máu trong và chảy máu ngoài.
Người nào không nên sử dụng hoa tam thất?
Từ những công dụng nêu trên, hoa tam thất được sử dụng như một loại trà giúp tăng cường sức khoẻ. Tuy nhiên cần lưu ý có những trường hợp không nên hoặc không được sử dụng loại dược liệu này vì có thể gây ảnh hưởng đến sức khoẻ.
- Người thuộc thể trạng hàn, người hay lạnh, chân tay lạnh,… vì hoa tam thất có tính mát nên người thể trạng hàn sử dụng sẽ càng hàn hơn.
- Phụ nữ đang trong giai đoạn hành kinh: một lưu ý cho các chị em phụ nữ là trong suốt thời gian hành kinh không nên sử dụng các loại đồ có tính mát, lạnh. Hoa tam thất có tác dụng hoá ứ có thể khiến kinh nguyệt ra quá nhiều. Ngoại lệ: trường hợp người phụ nữ vốn đã có huyết ứ làm kinh nguyệt không điều hòa có thể dùng tam thất để điều hòa kinh nguyệt, tuy nhiên cần sử dụng dưới sự hướng dẫn của thầy thuốc.
- Người đang bị cảm lạnh không nên sử dụng hoa tam thất vì có thể khiến bệnh nặng hơn.
- Phụ nữ đang mang thai tuyệt đối không được tự ý sử dụng hoa tam thất và các loại thảo dược có nguồn gốc từ hoa tam thất vì tác dụng hoạt huyết có ảnh hưởng không tốt đến thai nhi.
- Vì tính hàn của hoa tam thất mà người sử dụng cũng không nên dùng nhiều và không nên dùng trong thời gian dài vì tính hàn của hoa tam thất có thể ảnh hưởng đến vị khí gây nên ăn uống kém, đầy bụng, khó tiêu,… sử dụng lâu hơn có thể ảnh hưởng đến dương khí cơ thể.
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về hoa tam thất, lưu ý bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Trước khi sử dụng bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc thầy thuốc đông y. Chúc các bạn và gia đình sức khoẻ, bình an.
